Library/16th Century/Hieronymus Reusner, Icones sive imagines virorum literis illustrium (1587)

From Theatrum Paracelsicum
Revision as of 19:49, 1 January 2023 by JP (talk | contribs)
Library — Texts on Paracelsus
16th Century
Hieronymus Reusner, Icones sive imagines virorum literis illustrium
Editor: Edited by Julian Paulus
Source: Hieronymus Reusner: Icones sive imagines virorum literis illustrium, Straßburg , sig. F7r-G1v
Quote as: https://www.theatrum-paracelsicum.com/index.php?curid=1709
VD16: VD16 R 1427
Digital copies: Google Books (7zEYAAAAMAAJ&pg=PA108)
Google Books (mlJhAAAAcAAJ&pg=PP112)
Google Books (IZD1Yo_flUUC&pg=PA54-IA1)
Back to Texts on Paracelsus


[sig. F6v] Theophrastvs Paracelsvs Medicus.

⟪Woodcut Portrait of Paracelsus⟫

Inuentum Medicina meum Paracelsica: mysten
Me quoque sacrorum tot sacra scripta probant.

[sig. F7r] Avrelivs Philippvs Theophrastus Paracelsus, aliâs Bombastius, ab Hohenheim, nobili editus familiâ, Anno M. CCCC. XCIII.

Medicinæ vtriusque Doctor inclytus:
Quam Basileæ annis aliquot publico stipendio,
maximâ cum admiratione professus est:
Primus Novæ ac Spagiricæ auctor Medicinæ:
Quam Archidoxis Theophrastiæ, alijs´que libris
editis propemodùm infinitis longè late´que disseminauit:
Qui dira illa vulnera, Lepram, Podagram, Hydropisin, alia´que insanabilia corporis conta-
gia, arte sustulit mirificâ:
Quin & Commentarijs in sacros libros, & præ-
terea quibusdam dogmaticis, post se re-
lictis passim cognitus:
Eremiticæ sectator vitæ:
Suus, quàm alterius, esse desiderans:
Quum bona sua in pauperes distribuenda collocanda´que ordinasset:
Fine optato, annos natus XLVII. vitam cum morte commutauit: Anno Christi
M. D. XLI. Septembris
die XXIV.

[sig. F7v] In Theophrastvm Paracelsum Medicum.
Epigrammata. Anonymi.

Corpore talis erat Theophrastus is alter Apollo:
Haud feret Appelles, pectore qualis erat.
Ipse lepram, phtisin, podagram, hydropen abstulit ipse
Hermes ceu, dium fundere nouit Asoth.
Doctor doctorum doctißimus, arte medendi,
Qualibet ac Sophiâ, quam Philotechne colis
Hunc relege, & normas Paracelsi cum Paramiro
Disce: eris hinc omni tutus ab interitu.
Nunc cape per canones Theophrastum cum Paragrano:
Erronum næuos non imitare tetros.
Hunc sequere, & nugas Galeni cum Microtechna,
Et Labyrinthæis linque relinque libris.
Hunc Lyra mireris, Ptolemæe hunc, hunc Stagirita,
Bartole siue legas, siue Auicenna legas,
Huic adpicta vides, nostro benè congrua seclo,
Fatidico quondam quæ dedit ipse sono.
Ecce sinister ibi Doctorculus orbus ocello est,
Gemmam autum´que gerens, hunc quoque vinclagerunt.
A dextris Medicos Rediutue libros´que schedas´que
Tam laceras propter dogmata manca stupes.
Post insigne notat tacito multa abdita sensu:
Per duplicem mandu sphærulam, et octo cruces.
[sig. F8r] Orbibus affixos flores perpende sacratos:
Cur trifida in medio cœlica gemma nitet?
Ad latus omne pias cernis, dicta aurea, voces:
Perpetuò has viuens pectore & ore tulit.
Hoc duce Naturam atque Deum sectabimur vnos
Doctores, animum non vagabunde tuum.
A Ioue princpium, medium, inem quoque duxit:
Commisit soli se´que suos´que Deo.
Directam ipse suis sacra Biblia fixit amußim
Scriptis: quæ mentis sint monimenta piæ:
Sub quorum æthereos perspexit cortice fructus:
Qui fructus oculos non latuére suos.
Denique Naturæ penetralia nouit alumnæ:
Quod de Alazothe, Sale & Sulphure cuncta creat.
Qvattuor hinc doctâ benè condidit arte Columnas,
Omnibus has posuit, saxea fulcra, Sophis:
Singula quò scitu iucunda & commoda nobis
Non dubiâ fierent obuia plana fide.
Pharmaca nulla fide, sed sensu vera probauit:
Et si animæ constet spe´que fide´que salus.
Fidus enim à morbis populos´que duces´que Machaon
Ipsa Machaoniâ sæpe leuauit ope.
Quid[v1] moror? hic doctus, verax, minime´que superbu
Pauperibus gratam ferre paratus opem:
Candidus & iustus, tùm castis moribus, almæ
Integrum vitæ ritè peregit iter.
[sig. F8v] Ergo vipero Theophrastomastiges ore
Innocuum nocui ne lacerate virum.
Lumine pro tanto, Medico sit gratia summo:
Ingenio is similes det Theophraste tuo.


Theophrastvs Paracelsvs Veritatis Amatori.

Ille ego qui tantas infracto pectore curas,
Aerumnas, casus´que graues, duros´que labores
Exhausi, & crebro vigilatas ordine noctes,
Insanos æstus, immanis frigor a Brumæ
Insidias, structos´que dolos, & fœta periclos
Retia sustinui, diris´que imbuta venenis:
Quum terras omnes, & quum maria omnia circum
Ignotas repetens calles, ignota viarum
Compita, præruptos´que aditus, imos´que recessus
Lustrarem, patrio latè seclusus ab orbe:
Vt generi humano, toti´que ut sedulus orbi
Prodessem, lepras´que graues, diras´que podagras,
Herculeam´que hydram, ac tetræ contagia pestis
Hydropis´que almâ frenarem monstra medelâ:
Ille ego, cui Magni mysteria cognita Mundi,
Tecta´que qui densis Naturæ Arcana tenebris
Ante oculos, ante ora hominum cernenda locaui:
Terreno terras erumpens vase reliqui,
Aethereas repetens arces, sacrata´que templa,
[sig. G1r] Hîc vbi Dis mistus cœlesti perfruor aulâ:
Intereà & terris animi monimenta reliqui
(Thesaurum ingentem) nostrum testantia nomen.
Quin etiam illustri clarum de lumine lumen
Accendi, radios totum quod spargat in orbem:
Cernere quò possent, quantis erroribus acti
Mortales, alto fuscarint lumina somno:
Hæc sunt, quæ terræ (sic dijs mandantibus) ipse
Munera discedens dederam: pro munere rursus
Quid tribuunt Roades, ingratæ pondera terræ.
Surgentem infesti tentant extinguere famam,
Deformi ut lacerent augustum vulnere nomen,
Ah immane scelus: nostris non Manibus illi,
Nec sacro parcunt cineri, extinctis´que fauillis:
Lurida virsoæ reuomunt conuitia linguæ:
Et rapti furijs, Lethen, Erebum´que, Stygem´que,
Tergeminam´que sonant Hecaten, diram´que Megæram:
Atque alias in me medijs in faucibus Orci
Vltrices acuunt, toto conamine, belluas:
Flectere dum nequeunt superos, Acheronta fatigant.
Sed misera incassum luctatur turba: cerebrum
Inuidia nequicquam tenues consumet in auras:
Fata obstant, alti´que Iouis veneranda vuluntas.
Sunt semel informes disiecti sede Gigantes:
Tetra´que fulmineâ traiecit corpora flammâ
Flammiger Idacides: iacet æternum´que iacebit
[sig. G1v] Obrutus Enceladus, vasti qui pondere montis
Aestuat, & patulis exspirat faucibus ignes.
Quid pergis vires vltra? quid mœnia veri
Ardua, sublimem´que arcum, firmas´que Columnas,
Tam leuibus pilis, tam fractis concutis armis,
Quisquis es, & nostro tantum te opponis honori?
Parce precor miles, tibi tu mollißime parce:
Si quæris fragili deformem illidere dentem,
Infringes solido, propriâ delusus ab arte.
Quin nec sola mei pugnant monimenta laboris,
Nec sola in terris, nullis ducentibus, errant:
Sed tuta incedunt validis stipata cateruis.
Ecce etenim surgit præclaris sedibus ortum,
Heroum genus, æterni Iouis alta propago:
Quod nomen famam´que meam, laudem´que decus´que
Hactenus oppressum, totum diffundet in orbem:
Diuitis ingenij sacris´que tuebitur armis,
Insanos morsus contra, stimulos´que furentes:
Hoc celsum celsâ Paracelsum sede locabit,
Nomina perpetuis ornatum clara triumphis.
Nec procul ista dies: video surgentis Eoo
Claros Luciferi radios albescere cœlo.


Apparatus

Variants

  1. Quid] Quit in some copies