Dedication 1, no date (1568), Gerhard Dorn to Karl II., Markgraf von Baden-Durlach (BP109)

From Theatrum Paracelsicum
Revision as of 18:10, 10 March 2023 by JP (talk | contribs) (Created page with "{{InfoboxParatext | Author=Gerhard Dorn | Anon= | AuthorPresumed= | Recipient=Karl II., Markgraf von Baden-Durlach | Type=Dedication | Classification= | Date=0 | DatePresumed=1568 | Place= | Pages=7 | Language=lat | Editor=Julian Paulus | Source= | SourceAuthor=Paracelsus | SourceTitle=Philosophiae magnae collectanea quaedam | SourceEditor=Gerhard Dorn | SourcePlace=Basel: Pietro Perna | SourceDate=0 | SourceDatePresumed=1568/69 | SourcePages= | SourceSig=)(2r–)(5r | S...")
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
Author: Gerhard Dorn
Recipient: Karl II., Markgraf von Baden-Durlach
Type: Dedication
Date: no date [1568]
Pages: 7
Language: Latin
Quote as: https://www.theatrum-paracelsicum.com/index.php?curid=1901
Editor: Edited by Julian Paulus
Source:
Paracelsus, Philosophiae magnae collectanea quaedam, ed. Gerhard Dorn, Basel: Pietro Perna no date [1568/69], sig. )(2r–)(5r [BP109]
CP: Not in Kühlmann/Telle, Corpus Paracelsisticum
Translation: Raw translation see below
Back to Paratexts
Back to Texts by Gerhard Dorn

[sig. )(2r] Illvstrissimo principi Carolo Marchioni Badensi et Hachbergensi, Landtgrauio in Susenberg, Domino in Retel, Badenvuiler, &c. Salus.

Maxime deplorandum, Illustrißime Princpes, Christianorum scripturis veris gentilicia pluris fieri dogmata, vanis tamen pro maiori parte fundamentis innixa. Certum est plurima quæ hactenus per Philosophiam tradita sunt in scholis, ex S[ancta] Scriptura nullo modo probari, sed reprobari. Patet ab Apostolo, quum inanem philosophiam illa nominat, ac vti scaturiginem sentinamq́ue malorum omnium & hæresium detestatur. At radicem ita fixerunt, vt vix euelli queant. Imò si quis ea quandoque re- [sig. )(2v] formare conetur, inimicitias ac insidias ab his qui mundanam hausere sapientiam, parari sibi maximas experitur. Quod Apostolis, necnon alijs pijs, sincerisq́ue viris ob veritatis in Scriptura S[ancta] pari modo, quo in Philosophia cæterisq́ue facultatibus oppressæ mendis, releuationem euenisse palàm est. Eam non quòd ipsi vindicare potuerint, sed Christus ipse per illos, tanquam per organa media, quibus ad hoc suum opus vti voluit. Sic & verè Theophrastum Paracelsum Philosophiæ Medicinæq́ue vindicem electum à Deo fuisse credendum est. Nam vt Christus ait: Ab operibus eorum & signis, veri, vel pseudodoctores cognoscendi sunt. Verumenimuero parum aut nihil ex Gentilium doctrina boni frugíue fieri potest. Porrò quicunque magis ea sunt imbuti, minus operum aut signorum edunt. Libenter sanè videremus istorum aliquem [sig. )(3r] ex tanta literarum suarum, sententiarum, figmentorum & poematum copia, mathematicis nonnullis exceptis, tantillum efficere posse, quod præter verba foret in vtilitatem Reipublicæ, quodq́ue cerneretur oculis, aut manu tangeretur. Experti loquimur: postquam ex scholis vnà cum cæteris iam laureati gentilesq́ue Philosophi prodiremus, aliud nihil præ cæteris præstare potuimus, quàm de lana caprina pertinaciter argumentari. Si tandem eorum vel minimus, qui sacris & abditis naturæ mysterijs operam dant, experientiaq́ue sensuali Philosophiam veram exercent, opere quopiam nos aggrederetur certandi gratia: mox è Philosophis reddebamur asini literati saltem. Quo percepto præ verecundia quidem à scholasticis ad spagirica libenter defecimus, & Paracelso duce, luce clarius edocti sumus, ætatem, sumptus & labores no- [sig. )(3v] stros, quos antea literis impenderamus, frustra fuisse omnia. Nec tamen dicimus artes & facultates, quæ prælectæ sunt hactenus, omnes fore nullas: at pro maiori parte corruptißimas, deprauatas, & aliàs ab his qui docent ac interpretantur eas, perperam intellectas: minoriq́ue scholas reformatione non indigere, quàm religionem ipsam nostram. Quod quidem Paracelsi libris facile posset fieri, si tamen omnia quibusuis extarent eius Opera non mutilata. Verùm quòd ad literatorum præter opinionem Autoris manus peruenerint, factum est, vt optima retenta sint ab his qui Reipublicæ literariæ tantum thesaurum, quem è muro suffurati sunt, inuident, aliaq́ue non edunt præter illa quæ solam Theoricam docent, Practica sibi solis retenta: sine qua præmissa nullius vtilitatis esse constat Lectoribus. Et quod peßi- [sig. )(4r] mum est, hæ Opera per frustra, membratimq́ue disiungunt, & quæ rem apertißimè docent, sibi seruant: obscuriora tantùm & manca proferunt in lucem. Hinc maxima librorum Paracelsi difficultas extantium ortum habet: à qua tandem sequitur contemptus eorum. Sicuti videre licet ex his fragmentis, quæ de ducentis atque triginta libris integris in Philosophia conscriptis ab Autore, nescio quo fato Germanicè (tanquam de mensa micæ diuitum) de manibus eorum qui detinere minimè debent, exciderunt, ipsis inscijs. Præterea nobis Theophrastiam, Opus in tres partitum libros inuident: videlicet Archidoxicum, Parasarchum, & Carboantes: item librum de Quinto esse, quibus mens Autoris apertißimè patet. Summatim si prodirent in lucem omnes, quos in quouis artium, scientiarum ac facultatum genere conscripsit, [sig. )(4v] numerum trecenum sexagenum & vnum excerent. Et quamuis pauca suæ doctrinæ fragmenta hactenus extent, nihilominus inimicorum eius nullus potuit vnquam vel minimo verbo contradicere veris fundatisq́ue rationibus, aut argumentis: at calumnijs & conuitijs tantùm: quæ quidem in propria conuitiatorum huiusmodi capita redundant, vti patebit ex Apologia quam infrà posuimus. Ipsemet Princeps illustrißime quòd legens optimum de his facere iudicium vales, rem ipsam non vrgebo latius. Hoc solùm T[uae] C[elsitudini] obnixè precor, vt veritatis in hoc Opusculo contentæ patrocinium suscipere dignetur, & Paracelsi Doctoris omnium excellentißimi, Præceptoris nostri: cuius quòd vita functus, minimeq́ue famam tueri suam vlterius valeat, causam agere meritò cogimur, & sub alis Principum, qui veritatem viribus totis [sig. )(5r] vindicare soliti sunt, adferre. Quos inter illustrißime Princeps, T[ua] C[elsitudo] à Deo nobis, quæ iustum & æquum ab inimicis defendere semper in præclaris habuit, oblata est. Ad eam itaque refugimus, vt saltem eius iudicio veritas ipsa vindicetur à suis inimicis, omneq́ue mendacium eorum fictum & Perperam excogitatum in Præceptorem nostrum, ipsa coràm, operibus ad oculum demonstratis, non verbis inutilibus in aerem sparsis, vti mos aduersantium veritati fore solet, condemnetur. Et si nos operibus vincere potuerint, rei simus. Ter itaque beatus, quaterq́ue sanus, quod animo corporeq́ue dicitur. Princeps illustriß[ime] plurimos in annos viue valeq́ue.

Tuæ Celsit[udinis]

Infimus seruulus

Gerardus Dorn.


English Raw Translation

Generated by ChatGPT on 10 March 2023. Attention: This translation is a machine translation by artificial intelligence. The translation has not been checked and should not be cited without additional human verification.