Dedication, 1568-11-23, Johann Albrecht (Wimpinaeus) to William V, Duke of Bavaria

From Theatrum Paracelsicum
Revision as of 17:27, 9 March 2023 by JP (talk | contribs) (Created page with "{{InfoboxParatext | Author=Johann Albrecht (Wimpinaeus) | Anon= | AuthorPresumed= | Recipient=Wilhelm V., Herzog von Bayern | Type= | Classification= | Date=1568-11-23 | Place=München | Pages=14 | Language=lat | Editor=Julian Paulus | Source= | SourceAuthor=Johann Albrecht (Wimpinaeus) | SourceTitle=De concordia Hippocraticorum et Paracelsistarum libri magni excursiones defensivae | SourceEditor= | SourcePlace=München: Adam Berg | SourceDate=1569 | SourcePages= | Sourc...")
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
Author: Johann Albrecht (Wimpinaeus)
Recipient: Wilhelm V., Herzog von Bayern
Date: 23 November 1568
Place: München
Pages: 14
Language: Latin
Quote as: https://www.theatrum-paracelsicum.com/index.php?curid=1894
Editor: Edited by Julian Paulus
Source:
Johann Albrecht (Wimpinaeus), De concordia Hippocraticorum et Paracelsistarum libri magni excursiones defensivae, München: Adam Berg 1569, sig. A2r-A8v [BP.Alb.1569-01]
CP: Edited by Kühlmann/Telle in Corpus Paracelsisticum 2, n° 92
Translation: Raw translation see below
Back to Paratexts
Back to Texts by Johann Albrecht (Wimpinaeus)


[sig. A2r] Illvstrissimo Princip ac D[omino] D[omino] Gulielmo Palatino Rheni, ac vtriusque Bauariæ Duci, &c. D[omino] suo clementissimo.

Etsi iam pridem ex scriptis Philosophorum institutisTemplate:EditorialAbbr didici, Illustrissime Princeps, quibus studijs dare operam illi debeant, quos Deus ad gubernacula Rerumpubl[icarum] euexit: libris videlicet primo Politicis, & quibus leges Imperatorum, pontificumTemplate:EditorialAbbr continentur: vt discant, mo- [sig. A2v] dum rationemTemplate:EditorialAbbr iusticiæ æquitatisTemplate:EditorialAbbr colendæ, Reipubl[icae] instituendæ gubernandæTemplate:EditorialAbbr, condendarumque legum: historicis deinde, vt cognoscant prudeTemplate:EditorialAbbrtum callidorumTemplate:EditorialAbbr, atTemplate:EditorialAbbr etiam peruersorum hominum consilia, successum, exitum, varias rerum vicissitudines, euersiones regnorum, successionem principuTemplate:EditorialAbbr, Rerumpubl[icarum] variam gubernationem: tertio libris qui de Architectura conscripti sunt, vt palaciorum, propugnaculorum, murorum, portuum, pontium, aliorumque ædificiorum, tam ad ornatum quam ad necessitatem spectantium, constructionem non ignoreTemplate:EditorialAbbrtTemplate:EditorialAbbr vltimo Arithmeticæ, vt sciaTemplate:EditorialAbbrt quantum possint, & ab alijs non facilè decipiantur: hæc, inquam, quam- [sig. A3r] uis ad Principem pertinere non ignorem, tamen hunc meum Librum Medicum T[uae] C[elsitudini] nihilominus dedicare volui: cum à principum dignitate alienum non sit cognoscere, quibus Medicis fidendum: qualiaque medicamenta vel prohibenda vel admittenda: & quæ ex his cæteris sint præferenda.   Non minus enim Principes morbis subiecti sunt: neque minori periculo medicamenta sumuTemplate:EditorialAbbrt quam cæteri homines: neque semper Principum Medici peritiores fidelioresTemplate:EditorialAbbr cæteris sunt.

Adhæc si ad T[uam] C[elsitudinem] de alijs artibus ac sciencijs quam medicis scripsissem, operam oleumque, vt dicitur, perdidissem: cum [sig. A3v] Libri Arithmetici, de Architectura, Historici, Politicique extent consummatissimi: & quibus nihil aut perparum accedere possit: neque etiam meæ vitæ condicio patiatur, me à Medicis studijs ad alia abduci diuersa: & hic liber necessarius mihi hoc tempore videatur: cum nullus in hoc genere extet: multaque in hoc defendantur, humano generi vtilissima, quæ perperam â multis negligantur, insipienterque contemnantur, stulteque fieri non posse credantur.

Notum enim est quantopere Medici Galentistæ Theophrastum Paracelsus, eiusque Sectatores reprehendant: quod veterum doctrinam negligere, noua [sig. A4r] theoremata antiquis ignota constituere, nouaque Medicamenta, & (vt loquuntur) perniciosa introducere videantur.   Contra Theophrastistæ Galenistis exprobrant, quod in humores quatuor immersi, diligentius vera rerum principia, veramque morborum materiam non perscrutentur: neque Hydropem aut Epilepsiam, neque podagram aut lepram sanare discant: sed hos morbos tanquam Medicinæ non subiectos, cum principales sint, & medici opera maximê indigeant, è suis scholis amandent: insanabilesque dicant: aduersum quos tamen Deus cuilibet nationi optima præclarissimaque auxilia concesserit. Et si verum fateri licet, Galenistæ quatuor [sig. A4v] illos morbos frigidè admodum attigere: eorumque naturam imperfectè satis explicauere: cum ne millesimus quidem vnum ex plurimis certissimisque Medicamentis sciat, quod prædictis quatuor morbis, aut vni ex ipsis aduersetur.   Quod cum ego viderem, non vni Medicorum Sectæ adhærendum esse duxi: sed familiariter omnes quotquot sunt agnoscendas: cum (vt Picus inquit) in vnaquaque familia sit ei commune cum cæteris.   Cum Græcis itaque Arabes atque Latinos, cum his tribus Theophrastum nostrum Paracelsum: cum omnibus vero inquisitionem naturæ coniunxi: didicique authorum scri- [sig. A5r] pta absque naturæ inspectione, intimaque eius perscrutatione, imperfectam rerum cognitionem, & quasi somnium quoddam gignere: naturæ vero contemplationem difficulter absTemplate:EditorialAbbr authorum lectione consistere: minimeque solam Medicum efficere posse. Vt enim hæc incautos imperitosque in admirabiles salebras conijcit, ex quibus se extricare aut nunquam, aut raro, & non sine damno possunt: ita sine hac, quantumuis docti, coguntur ijs Libris credere, qui de natura rerum nobis à Philosophis relicti sunt: sine certa stabilique scientia, sineque vlla cingitione firma. Natura itaque non ex Libris tantum, sed ex seipsa cognosceda: cum Libri quando- [sig. A5v] que varient, & natura vna eademque semper sit: nec vt hominum opinio, ita illa in hanc illamue partem facilè flectatur.   Quod cum ego sequor: & vtrumque præstare conor: non tantum nullam laudem, quam non expeto, consequor: sed etiam à maleuolis quibusdam reprehendor: & ab antiqua illa medicina defecisse accusor: quod res eas, quarum naturam, vires operationesTemplate:EditorialAbbr cognoscere studemus, in suas partes resoluamus: singulasque à proprijs suis fæcibus separemus: rursumque purgatas vniamus: vt constet nobis, quantum[c1] quælibet per se, quantumque omnes vnitæ valeant, sine cumque excrementis. Cum ergo nobis compertum sit, hanc tractationem re- [sig. A6r] rum naturalium adeo necessariam esse Medico, vt sine hac imperfectus sit: (qua de re sæpe confero cum Iohanne Romano, viro & docto & bono, artisque Chymicæ peritissimo, & Illustrissimæ matris tuæ fœminæ selectissimæ, & ad iuuandos pauperes natæ pharmacario) volui instituti mei rationem aliquam reddere: vt constet quo nam modo medicinam tractemus: & quid de veteribus eorumTemplate:EditorialAbbr medicina sentiamus: quæ sequamur & cur. Hoc itaTemplate:EditorialAbbr libro, Illustriss[ime] Princeps, T[uae] C[elsitudinis] inscripto vt breuiter ita perspicuè mentem nostram explicauimus: & quid facieTemplate:EditorialAbbrdum nos medico ceTemplate:EditorialAbbrseamus, planè diximus: queTemplate:EditorialAbbr vt clementer accipias, tanTemplate:EditorialAbbr sumTemplate:EditorialAbbræ erga te nostræ obseruantiæ pignus etiam atTemplate:EditorialAbbr etiam oro.

[sig. A6v] Quam gratiam nobis relaturi sint Medici, qui à nobis in hoc Libro veritatem docentur, nescimus: cum ita plerique erga Theophrastum animati sint, vt vel perire ægrum malint, quam medicamenta ab ipso præscripta vsurpare.   Ego enim etsi nemini ita sim addictus, vt cum res postulat, ab illo discedere non audeam: tamen quia persuasum habent homines, me Theophrastum sequi: mea opera raro aut non vtuntur, nisi quando ab alijs Medicis sunt relicti.   Quare mirum non est, si non omnes ægros nostros sanemus. quales tamen sanauerimus, Monachium ipsum nouit: enumerare eos nolo, cum viuant: & ipsimet testentur, quales in ma- [sig. A7r] nus nostras venerint, qualesque nunc sint.

Certè vnum hoc fateri cogor, me medicamentis methodoque Galenica neque Epilepticum, neque Hydropicum, neque leprosum vnquam sanare posse: at methodo Theophrasti, Deo propicio, hoc præstare, nobis difficile non fuerit. Cur itaque Theophrastum non amarem, laudarem, defenderem, cum tot tantaque nobis bona reliquerit? Cur ipsius Medicinam relinquerem, quæ omnium Medicorum Libros, operam, studiumque superat: & quotquot habentur, longo post se interuallo relinquit? Non moueor, aliquos esse, qui [sig. A7v] sub Theophrasto nugas vendant: seque Theophrasticos appellent: cum nihil minus quam Theophrasti mentem intelligant: satis mihi est me scire, quid Theophrastus de grauissimis morbis senserit: quibus medicamentis vsus sit: quomodo ea præparauit: & quantum ijs effecerit. NeTemplate:EditorialAbbr hanc cognitionem alijs inuidemus: sed quantum nos intelligimus, libenter alijs communicabimus: vt non tantum medendo, sed etiam docendo ægris prosimus. Dabimus enim paulò post in lucem Librum nostrum de morbis qui ex tartaro oriuntur: quorum doctrinam ante Theophrastum, neque post ipsum vsque ad nos, nemo attigit. Plures quoque subsequentur, quos [sig. A8r] hic enumerabo. Tu itaque Illustrissime Princeps interim clementer hunc Librum accipias, donec meliores vtilioresque à me perficiantur: quos non tantum tibi tuisque me debere agnosco, sed etiam vitam omniaque quæ habeo: cum beneficia quæ ab Illustrissimo Patre tuo, Alberto Bauariæ Duce, Mecænate ac Domino meo Clementissimo, accepi, meos conatus longè superent, vt nunquam promereri ea queam.   Quicquid tamen potero, id omne & illi & tibi tuisque, totique Bauaricæ familiæ offero consecroque.   Vale Princeps Illustrissim[e]: meque ijs annumera, quos Tuæ Celsitudinis obseruantissimos esse scis.

[sig. A8v] Datæ Monachij XXIII. Nouembris, Anno Domini M.D.LXVIII.

Tuæ Celsitudinis

Obseruantiss[imus] Iohannes Albertus Vuimpinæus D[octor].


Apparatus

Corrections

  1. quantum] corrected from: qnantum