Text.Duclo.1598-01.!2r/Text
[sig. ¶2r] Serenissimo et illvstrissimo Principi Mavritio Landtgravio Hassiæ, Comiti Catzenellenbogen[,] Dietz, Ziegenhain, et Nidda, Excellentissimo. Domino suo Clementissimo.
Impudentis profectò, non probi viri, sit (Illustriss[ime] Princeps) aliorum sibi opera vendicare, eaque pro suis ædere. Huius igitur libri quem Seren[issimo] T[vo] Celsitvdini audeo offerre, cùm author non sim: imo is sit alterius, qui eius partes aliquas ante suum è viuis excessum quibusdam viris consecrarit, ne Plagiearius censear, aut temeritatis iure argui possim, Illvstriss[ime] T[vae] Celsit[vdinis] consilij mei de edendo, déque illi offerendo libro rationes exponere constitui. Franckentalii annis ab hinc plus minus tribus agens, cùm iucundissima fruerer consuetudine Iohan- [sig. ¶2v] nis Bartholomæ Bvrggravii. Landtscribæ Nostadiensis, viri Doctrina, & pietate ornatissimi, quíque scripta mea præsertim Apologiam pro Paracelso aduersus Thomam Erastum, & alios candidatos, negantes Metalla quoquo modo parata, humanæ naturæ prodesse, legerat. Is aliquando à me quæsiuit, Num Doctiss[imi] Gastonis Clauei librum aduersus Thomam Erastum legissem. Neganti id mihi, librum ipsum non modo obtulit, sed etiam in perpetuum amicitiæ monumentum dono dedit: ea tamen lege, vt lectum in publicum ederem: affirmans primam eius partem nulli hactenus consecratam. Accepii cum libro conditionem, missisque aliis omnibus, seriò lectioni incubui. Et inter legendum Marginales annotationes addidi. Cumque ex seria lectione deprehendissem authoris animum fuisse, non in tenebris librum abdere, sed omnibus scientiæ filiis ipsum communicare, vt libro 2. cap[itulo] 38. & circa huius Apologiæ finem author testatur (in- [sig. ¶3r] quiens) quod si ea quæ prioris quæstionis, & confirmationis stabiliendæ gratia scripsi vobis, qui hæc perlegetis, grata intellexero. De cæteris quoque quæstionibus, Deo O[ptimo] Max[imo] fauente, luculentius posthac aliquid editurum esse. Idque abstrusum magis, & maiori admiratione dignum, omniumque vtilissimum: & alibi idem author, Forsitan qui hæc perlegent ante aut post obitum nostrum nostri memores erunt. Cùm hæc animaduertissem à quibuscunque potui typographis percunctatus sum, num typis excususm alicubi scirent. Hoc cum inficiarentur, eximios tanti viri labores diutius latere, & Chymicæ studiosos eorum lectione priuari æquum non esse existimaui. Et est reuera, hoc nostrum seculum impostoribus plenum, qui nec ipsis Principibus, ne dum infimæ sortis hominibus parcunt. Video enim Reges, & Magnates ab istis Agyrtis decipi, qui ementitas & sophisticas chymiæ artes, pomposa specie vendentes, illos argento emungunt: vnde fit, vt ingens [sig. ¶3v] numerus, tum sophistarum, tum sophisticarum fraudum, quotidie oriatur, ob quas, ars chymiæ laudatissima, non solùm detrimentum patitur, opprimitur, adulteratur, ipsíque chymistæ inuisi omnibus redduntur, vitam, tempus, sumptúsque in vanas operationes frustra impendentes, sed & in respub[lica] grauissima damna redundant. Ea si quidem est multorum vafricies, vt simulata experientia in chymicis, ficta amicitia, pollicitationibus variis, fraudulenter ab aliis artes expiscentur, eásque sibi vendicent, & venales circumferant, quæ ab aliis magna postea redimuntur pecunia. Expertus loquor: abs me enim eiusmodi nebulones aliquando extortos de chymia manu scriptos commentarios, ingenti postea pecuniæ vi, vt proprios distraxerunt. Pessimum genus hominum. Quodque si à Magistratu pro merito plecteretur, minus esset fraudium: minus artis discipuli hallucinarentur, breuíque ars vera & syncera ex laruis illis sophismatum emergeret. Ego isti malo, vt pro mea [sig. ¶4r] virili remedium afferrem Gastonis Clavei librum in tenebris diutius latere non passus sum, edendúmque curaui. Quod & superioribus annis etiam à me præstitutum est, in aliis eiusdem argumenti opusculis quibusdam, quæ dedicare haud veritus sum, Serenissimis et poten[tissimis] Principibvs Electori Palatin[ati] Christiano Anhaldino: et Ernesto Frider[ico] Marchioni Badensi, qui tractatus Serena ad modum fronte à tantis Principibus excepti fuerunt.
Cùm vero diu multúmque cogitassem cuius patrocinio vtendum mihi foret, isti vt libro gratiam & authoritatem conciliarem Landgraviorvm Hassiæ familiæ mihi in mentem venit, quæ cum seculis omnibus, Germaniæ Decus, patriæ lumen, Musarum Domus, Religionis propugnaculum fuerit: In eaque excelluerint Heroes illi sanctissimi, parens & Avvs tuus, Christiani orbis clarissima lumina: qui hostium Ecclesiæ Tyrannidi, to- [sig. ¶4v] ties sese obiicere non dubitarunt. Auitarum vero virtutum, heredem te, & possessorem viderem, qui & , simul sacra faceres, liberalitatéque erga exteros, omnes Principes facile vinceres. Idque cum Seren[issima] Angliæ Regina commune haberes, vt omnium gentium, omnium idiomatum probè gnarus, cum omnibus posses absque interprete colloqui: præterea in omnibus & singulis esses vsque ad miraculum instructissimus. Istam vero Philosophiæ Chymicæ partem, sic calleres, vt in ea mortales omnes facilè ante cellas, patrocinium istud T[vae] Celsitvdini, non sine ratione committendum existimaui. Tibi igitur (qua par est reuerentia) hoc Munusculum (suo tamen sale conditum) Dedico, vt aliquod à me grati animi indicium habeas. Vnum est, quod vereri debeam, ne scilicet mihi succenseas, quod sacra nostræ artis mysteria vulgo promiscuè pandere videar. Sed cùm omnia ab authore scripta, ita esse cogitabis, vt prophanos [sig. ¶5r] latere possint, Tuæque Celsit[vdini] iisque Solis qui ad Parnassi verticem pertigerint, pateant, boni consules, quicquid hic à me factum est. Cæterum si quid post hac te dignum nancisci potero, id lubens impartiar. Accipe (Principum Clarissime) quod pro tenui nostra facultate conferimus, & maiora deinceps obsequia splendidioresque fructus expecta: Devs Op[timvs] M[aximvs] Tuam Cel[sitvdinem] cum Sereniss[ima] coniuge ad nominis sui gloriam diutissimè sospitet. Vale Yuerduni.
Celsitvdini tvæ addictissimus.
Bernardvs G. Penotvs A Portv S. Mariæ Aquitanus D. P.
